Site icon Bilimin Hafıza Çöplüğü

Türkiye Uzay Ajansı (TUA) nın Yürütülen Projeleri

Türkiye Uzay Ajansı (TUA), Türkiye Cumhuriyeti’nin ulusal uzay ajansıdır. Türkiye’nin uzay bilimleri programı ile genel havacılık ve uzay araştırmalarından sorumlu devlet kurumudur.

13 Aralık 2018 tarihinde Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile belirlenen görev ve yetkileri yerine getirmek üzere tüzel kişiliği haiz, idari ve mali özerkliği ile özel bütçeye sahip olarak, Cumhurbaşkanı tarafından belirlenen politikalar doğrultusunda Millî Uzay Programı hazırlamak, uygulamak ve iş birlikleri arasındaki koordinasyonu sağlamakla görevlidir.

Ajans ilk toplantısını 2019 yılı Eylül ayında gerçekleştirdi. 9 Şubat 2021 tarihinde TUA tarafından hazırlanan Millî Uzay Programı kamuoyuna tanıtıldı.

Türkiye Uzay Ajansı (TUA) nın Mevcut Yürütülen Projeleri ;

UTAS-R

Konumlama uydularında kullanılmak üzere laboratuvar tipi ilk milli ve yerli Rubidyum tabanlı atomik saatini üretmeyi başaran TÜBİTAK Ulusal Metroloji Enstitüsü (UME) ile Türkiye Uzay Ajansı arasında atomik saatin uzay kalifiye hale getirilmesi ve tarihçe kazandırılması için gerçekleştirilen bir projedir.

TÜBİTAK UME tarafından üretilen atomik saatin öncelikle uzay ortamına uygun bir hale dönüştürülmesi, ardından da uzaya gönderilerek gerçek uzay ortamında test edilmesi gerçekleştirilecektir. Ayrıca geliştirilecek optik atomik saatlerle birlikte ülkemizin ulusal zaman ölçeğinin mevcut doğruluğu yüz kattan fazla arttırılmış olacak. Optik saat kullanımının başta saniyenin ve temel fiziksel sabitlerin yeniden tanımlanması olmak üzere konumlama (navigasyon), hızlı haberleşme, elektronik imza, yeni nesil radar sistemleri, mühendislik ürünlerinin geliştirilmesi, relativistik jeodezi, kuantum bilgisayar ve benzeri pek çok alanda yeniliğe öncü olacağı öngörülmektedir.

KORAH

Türkiye Uzay Ajansı (TUA) koordinesinde, İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ), Devlet Hava Meydanları İşletmesi (DHMİ) ve Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü (SHGM) iş birliği ile gerçekleştirilecek olan projede Türkiye’nin kozmik radyasyon haritasının oluşturulması amaçlanmaktadır. Hava yolu taşımacılığında görev yapmakta olan uçuş ekibi ve yolcular tarafından alınan kozmik radyasyon miktarlarının tespit edilmesi hedefiyle, farklı rota ve irtifalarda gerçek zamanlı özel test uçuşları gerçekleştirilecektir.
Proje kapsamında; proton (p), nötron (n), alfa (α), beta (β), gama (γ), UV ve Kozmik X-ışınlarının nicel olarak ölçümü yapılacak, kozmik radyasyon özelinde edinilen veriler ile uzay ve sivil havacılık faaliyetlerinde kullanılmak üzere yerli-milli kozmik radyasyon modeli geliştirilecek, uzay ve sivil havacılık odaklı ulusal kozmik radyasyon ağı-haritası oluşturulacaktır.

eXTP

“Artırılmış X-Işını Zamanlama ve Polarimetri” (The Enchanced X-Ray Timing and Polarimetry-eXTP), evrendeki en ilginç ve en şiddetli parlamaları yapan gökcisimlerini (kara delikler, nötron yıldızları, gama ışını patlamaları) tespit edebilen, dev gözlem aletleri ile bu gökcisimlerinin fiziğini hem tayfsal, hem zamansal ve aynı zamanda polarimetrik olarak araştırabilen bir X-Işını Uydusu projesidir. Uluslararası eXTP konsorsiyumu, Çin Bilimler Akademisi, üniversiteler, Avrupa Uzay Ajansı ve uluslararası ortaklıklar kapsamında diğer büyük kurumlardan oluşmaktadır.

Türkiye, teknik olarak Avrupa Uzay Ajansı’nın sorumluluğunda olan Geniş Alan İzleme (Wide Field Monitor – WFM) bileşenine katkı sağlayacak, Sabancı Üniversitesi ve TÜBİTAK UZAY işbirliğiyle, sistemin uygulama kodunu yazacaktır.
Türkiye Uzay Ajansı,  projenin yürütülmesinde kurumlarımıza uluslararası çerçevede destek olmakta ve projenin Türkiye ayağının fonlayıcısı konumundadır.

Yapılacak çalışmalar ile birlikte eXTP uydusunda hem bilimsel hem teknik olarak Türk bilim insanlarının ve mühendislerinin var olması sağlanacak, Türkiye’de yüksek enerji gökbilimi alanında çalışan tüm bilim insanlarına eXTP uydusunun yetenekleri tanıtılacak ve kendi araştırma alanlarında kullanmalarının yolu açılacaktır.

Exit mobile version