T羹rkiye Uzay Ajans覺 (TUA) n覺n Y羹r羹t羹len Projeleri

T羹rkiye Uzay Ajans覺 (TUA), T羹rkiye Cumhuriyeti’nin ulusal uzay ajans覺d覺r. T羹rkiye’nin uzay bilimleri program覺 ile genel havac覺l覺k ve uzay arat覺rmalar覺ndan sorumlu devlet kurumudur.

13 Aral覺k 2018 tarihinde Cumhurbakanl覺覺 Kararnamesi ile belirlenen g繹rev ve yetkileri yerine getirmek 羹zere t羹zel kiilii haiz, idari ve mali 繹zerklii ile 繹zel b羹t癟eye sahip olarak, Cumhurbakan覺 taraf覺ndan belirlenen politikalar dorultusunda Mill簾 Uzay Program覺 haz覺rlamak, uygulamak ve i birlikleri aras覺ndaki koordinasyonu salamakla g繹revlidir.

Ajans ilk toplant覺s覺n覺 2019 y覺l覺 Eyl羹l ay覺nda ger癟ekletirdi. 9 ubat 2021 tarihinde TUA taraf覺ndan haz覺rlanan Mill簾 Uzay Program覺 kamuoyuna tan覺t覺ld覺.

T羹rkiye Uzay Ajans覺 (TUA) n覺n Mevcut Y羹r羹t羹len Projeleri ;

UTAS-R

Konumlama uydular覺nda kullan覺lmak 羹zere laboratuvar tipi ilk milli ve yerli Rubidyum tabanl覺 atomik saatini 羹retmeyi baaran TB襤TAK Ulusal Metroloji Enstit羹s羹 (UME) ile T羹rkiye Uzay Ajans覺 aras覺nda atomik saatin uzay kalifiye hale getirilmesi ve tarih癟e kazand覺r覺lmas覺 i癟in ger癟ekletirilen bir projedir.

TB襤TAK UME taraf覺ndan 羹retilen atomik saatin 繹ncelikle uzay ortam覺na uygun bir hale d繹n羹t羹r羹lmesi, ard覺ndan da uzaya g繹nderilerek ger癟ek uzay ortam覺nda test edilmesi ger癟ekletirilecektir. Ayr覺ca gelitirilecek optik atomik saatlerle birlikte 羹lkemizin ulusal zaman 繹l癟einin mevcut doruluu y羹z kattan fazla artt覺r覺lm覺 olacak. Optik saat kullan覺m覺n覺n bata saniyenin ve temel fiziksel sabitlerin yeniden tan覺mlanmas覺 olmak 羹zere konumlama (navigasyon), h覺zl覺 haberleme, elektronik imza, yeni nesil radar sistemleri, m羹hendislik 羹r羹nlerinin gelitirilmesi, relativistik jeodezi, kuantum bilgisayar ve benzeri pek 癟ok alanda yenilie 繹nc羹 olaca覺 繹ng繹r羹lmektedir.

KORAH

T羹rkiye Uzay Ajans覺 (TUA) koordinesinde, 襤stanbul Teknik niversitesi (襤T), Devlet Hava Meydanlar覺 襤letmesi (DHM襤) ve Sivil Havac覺l覺k Genel M羹d羹rl羹羹 (SHGM) i birlii ile ger癟ekletirilecek olan projede T羹rkiye’nin kozmik radyasyon haritas覺n覺n oluturulmas覺 ama癟lanmaktad覺r. Hava yolu ta覺mac覺l覺覺nda g繹rev yapmakta olan u癟u ekibi ve yolcular taraf覺ndan al覺nan kozmik radyasyon miktarlar覺n覺n tespit edilmesi hedefiyle, farkl覺 rota ve irtifalarda ger癟ek zamanl覺 繹zel test u癟ular覺 ger癟ekletirilecektir.
Proje kapsam覺nda; proton (p), n繹tron (n), alfa (帢), beta (帣), gama (帠), UV ve Kozmik X-覺覺nlar覺n覺n nicel olarak 繹l癟羹m羹 yap覺lacak, kozmik radyasyon 繹zelinde edinilen veriler ile uzay ve sivil havac覺l覺k faaliyetlerinde kullan覺lmak 羹zere yerli-milli kozmik radyasyon modeli gelitirilecek, uzay ve sivil havac覺l覺k odakl覺 ulusal kozmik radyasyon a覺-haritas覺 oluturulacakt覺r.

eXTP

Art覺r覺lm覺 X-I覺n覺 Zamanlama ve Polarimetri (The Enchanced X-Ray Timing and Polarimetry-eXTP), evrendeki en ilgin癟 ve en iddetli parlamalar覺 yapan g繹kcisimlerini (kara delikler, n繹tron y覺ld覺zlar覺, gama 覺覺n覺 patlamalar覺) tespit edebilen, dev g繹zlem aletleri ile bu g繹kcisimlerinin fiziini hem tayfsal, hem zamansal ve ayn覺 zamanda polarimetrik olarak arat覺rabilen bir X-I覺n覺 Uydusu projesidir. Uluslararas覺 eXTP konsorsiyumu, in Bilimler Akademisi, 羹niversiteler, Avrupa Uzay Ajans覺 ve uluslararas覺 ortakl覺klar kapsam覺nda dier b羹y羹k kurumlardan olumaktad覺r.

T羹rkiye, teknik olarak Avrupa Uzay Ajans覺n覺n sorumluluunda olan Geni Alan 襤zleme (Wide Field Monitor WFM) bileenine katk覺 salayacak, Sabanc覺 niversitesi ve TB襤TAK UZAY ibirliiyle, sistemin uygulama kodunu yazacakt覺r.
T羹rkiye Uzay Ajans覺, projenin y羹r羹t羹lmesinde kurumlar覺m覺za uluslararas覺 癟er癟evede destek olmakta ve projenin T羹rkiye aya覺n覺n fonlay覺c覺s覺 konumundad覺r.

Yap覺lacak 癟al覺malar ile birlikte eXTP uydusunda hem bilimsel hem teknik olarak T羹rk bilim insanlar覺n覺n ve m羹hendislerinin var olmas覺 salanacak, T羹rkiyede y羹ksek enerji g繹kbilimi alan覺nda 癟al覺an t羹m bilim insanlar覺na eXTP uydusunun yetenekleri tan覺t覺lacak ve kendi arat覺rma alanlar覺nda kullanmalar覺n覺n yolu a癟覺lacakt覺r.