Ba覺rsaklar Beyni Nas覺l Etkiliyor?

Bilim insanlar覺na g繹re, ba覺rsaklar覺n besinleri, toksinleri ve patojenleri tespit eden ve bu bilgiyi beynimize aktaran bir duyu organ覺 olduunu ve beyinde sindirim s羹recini koordine eden yakla覺k 500 milyon n繹ron olduunu unutmamak gerekiyor. Ba覺rsaklar, ba覺rsak mikrobiyomu denilen yakla覺k 2 kilogram bakteri bar覺nd覺r覺yor ve bu mikrobiyom beyin de d璽hil olmak 羹zere v羹cuttaki her organ覺 etkiliyor.

Farelerde yap覺lan arat覺rmalar, ba覺rsaktaki bakterileri deitirmenin davran覺lar覺 da deitirebileceini, baz覺 durumlarda deneklerin antisosyal davran覺 gelitirdiklerini g繹steriyor. Ba覺rsak mikrobiyomu, 繹zellikle 癟ocukluk 癟a覺nda, yani beyin hen羹z geliimini s羹rd羹r羹yorken 癟ok daha b羹y羹k 繹nem ta覺yor. Gene farelerde yap覺lan bir arat覺rmada, bebeklik d繹neminde ba覺rsaklar覺nda mikrobiyomun 繹nemli bir 羹yesi olan Bifidobacteria adl覺 mikroorganizma bulunmayan farelerin yeni bilgiler 繹renmede normal ba覺rsak mikrobiyomuna sahip farelere g繹re 癟ok daha geride kald覺klar覺 tespit edilmi. Ba覺rsak mikrobiyomu ve beyin aras覺ndaki 繹nemli iliki insanlarla yap覺lan 癟al覺malarla da ortaya 癟覺kar覺lm覺. Bel癟ikada 1054 kiinin kat覺l覺m覺yla ger癟ekletirilen bir arat覺rmada baz覺 ba覺rsak bakteri t羹rleri depresyonlu insanlarda daha az g繹r羹lm羹.N繹rolojik hastal覺klarla ilgili yap覺lan arat覺rmalarda, otizm ve Alzheimer gibi problemlere ba覺rsak mikrobiyomundan kaynaklanan sorunlar覺n neden olabileceine dair 繹nemli ipu癟lar覺 elde edildi. rnein Parkinsonda, hastal覺覺n bir belirteci olan sin羹klein lifleri, beyinden 繹nce ilk olarak ba覺rsakta g繹r羹l羹yor.

Ba覺rsak-beyin ilikisi

襤rlanda Cork niversitesindeki APC Mikrobiyom Enstit羹s羹nden John Cryan ve ayn覺 羹niversitenin psikiyatri b繹l羹m羹nden Ted Dinan zihinsel sal覺覺m覺z覺 iyiletirmek i癟in ba覺rsak mikrobiyomunu hedef alan psikobiyotik tedavi fikrini ilk kez ortaya atan isimler. Uygun dozlarda t羹ketimi ile ba覺rsak-beyin ilikisinde etkilerini ortaya koyan ve zihinsel rahats覺zl覺klar覺 olan hastalar覺n durumu 羹zerinde yararl覺 etkilere sahip olan bu probiyotik bakterileri tan覺mlamak i癟in yeni bir kavram olan psikobiyotik, k覺sa s羹rede duygulan覺m bozukluklar覺yla ilgili 癟al覺malar覺n konusu h璽line gelmi.

Bakterilerin beyni ger癟ekte nas覺l etkiledii h璽l璽 gizemini korusa da arat覺rmalardan elde edilen sonu癟lar resmin daha da belirginlemesine yard覺mc覺 oluyor. Ba覺rsaklar覺m覺zdaki bakteriler, v羹cut taraf覺ndan s羹rekli ilenen pek 癟ok kimyasal madde 羹reten bir metabolik faaliyet kovan覺ndaki ar覺lar gibi. retilen bu kimyasallar覺n hangilerinin beyne ulat覺覺n覺 ve etkilerini ortaya 癟覺karmak, u anki arat覺rmalar覺n odak noktas覺. Hatta baz覺 ba覺rsak bakterilerinin, eksikliinde anksiyete, epilepsi ve uykusuzluk gibi sorunlara yol a癟an ve beyinde sinir iletisini yavalatarak etkisini g繹steren bu nedenle de engelleyici n繹rotransmitter olarak adland覺r覺lan GABA (帠-aminobutirik asid) ile beslendiklerine dair bilgiler de mevcut.

Beynin ba覺rsaklardan etkilenmesi balang覺癟ta kulaa garip gelmi olsa da bilim insanlar覺 ba覺rsak mikrobiyomunun salad覺覺 yararlar ve hep bizimle olmalar覺 nedeniyle onlar覺n dostlar覺m覺z olduunu her f覺rsatta hat覺rlat覺yor