Saçınızı seviyorsanız stresten uzak durun. Stres bedenin “savaş veya kaç” tepkisini tetikliyor. Bunun sonuçlarından biri olarak pigment üreten hücreler donuyor ve sayıları azalıyor. 22 Ocak’ta Nature dergisinden yayımlanan bir araştırma raporuna göre saça rengini veren bu hücreler yok olunca, saçın rengi de gidiyor.
Ağarmış saçların stresle bağlantısının olduğu yüzyıllardır biliniyor. Ancak bilim insanları son dönemlere kadar bunun nasıl çalıştığını açıklayamamışlardı.
Harvard Üniversitesinden kök hücre biyoloğu Ya-Chieh Hsu “uzun zamandır bilinen bir konu için bir teori geliştirmek ve altında yatan mekanizmayı öğrenmek bize yeni çalışma alanları kazandırdı” diyor.
Hsu ve meslektaşları çili biberlerinde bulunan kapsaisin adlı bir bileşiği farelere enjekte ederek onları strese soktular. Beş gün içinde deneklerin tüyleri beyaza döndü. Renk değişimine neden olabilecek bağışıklık sistemi ve stres hormonu kortizolu denklemden çıkaran araştırmacılar, sonunda hayvanların sinir sisteminin tüylerden pigment hücrelerini çektiğini keşfettiler. Saç foliküllerinde melanosit kök hücreleri adı verilen hücreler, pigment üreten hücrelere dönüşerek saça rengini veriyor. Vücut kök hücreleri yenileyemediği için bu hücreler tükendikçe renk kayboluyor. Stres, farelerde sempatik sinir sistemini etkiliyor ve norepinefrin nörotransmitterini salgılamasına neden oluyor. Bu bileşik, kök hücrelerini aşırı uyarak bir anda tüm kaynaklarını kullanıp pigment üreten hücrelere dönüşmelerini sağlıyor. Sonunda da kök hücrenin pigment stoğu bitiyor.
Stresin saçları neden ağarttığı tam olarak bilinmiyor, zira ağarma yaşlanma ile de doğal olarak gerçekleşen bir süreç. Bilim insanlarına göre bu yeni çalışma aynı zamanda strese bağlı ağarmanın mekanizmasının yaşla ilgili ağarmada da aynı şekilde çalışıp çalışmadığına dair soru işaretleri getirdi ve stresin bedenin farklı bölgelerini nasıl etkilediğine dair yeni çalışmaların kapısını açtı.
Yorum Ekle