Çoğumuz vücudumuzun bakım ve onarım işlerini gece uyurken yaptığını düşünmekteyiz. Ancak 2017 yılında yürütülen bir dizi deney, yara iyileşme sürecinin gündüzleri daha hızlı olduğunu ortaya koydu. Cambridge Üniversitesinde yapılan deneylerde, yaraların kapatılmasında aktif rol alan fibroblast hücrelerindeki bazı genlerin gece-gündüz döngüsü içinde açılıp kapatılabildiği anlaşıldı.
Petri kaplarındaki doku örneklerinde ve fareler üzerinde günün farklı saatlerinde oluşturulan yaralar kıyaslandığında, fibroblastların gündüz saatlerinde yarayı kapatmak için iki kata kadar daha hızlı hareket ettikleri görüldü. Yaralandığımızda fibroblast hücreleri hasarlı bölgeye doğru hareket ederek kolajen gibi proteinleri üretir ve hasar gören doku onarılır. Bu işlemlerin başlaması için ortamda aktin adı verilen proteinin bulunması gereklidir.
Yeterli aktin yoksa fibroblast hareketliliği kısıtlanır. Araştırmacılar aktinlerden sorumlu yaklaşık otuz genin uyanık olduğumuz saatlerde daha aktif olduğunu düşünüyor.Vücudumuzun sirkadiyen (gece-gündüz) ritmi beynimizin hipotalamus bölümündeki üst kiyazmatik çekirdekte yönetilir. Güncel araştırmalar vücudun farklı bölümlerindeki bazı hücrelerin kendi bağımsız sirkadiyen saatleri olduğunu ortaya çıkarmıştı.
Anlaşılan fibroblastların da kendi ritimleri bulunuyor.Araştırmacılar, deneylerine ek olarak Manchester Üniversitesine bağlı yanık yaralanmaları biriminden aldıkları verileri karşılaştırdıklarında, gece oluşan yanık yaralarının gündüz oluşanlara kıyasla on bir gün daha geç iyileştiğini fark etti.
Yorum Ekle