“Neden evlenilir?” sorusuna kişiden kişiye değişen onlarca cevap verilebilir. Burada evlilik olarak kastedilen resmi bir işlem olan süreç değil iki kişinin birlikte yaşamaya karar vermeleridir.
Sevgi, toplumsal baskı, sıkılma, yalnız kalma korkusu gibi evlenmek için birçok neden sıralanabilir. Biraz dikkatli bakıldığında bu sebeplerin ikincil sebepler olduğu ortaya çıkacaktır. Bireyler uygun yaş aralığına geldiğinde “yuva kurma” isteğiyle hareket ederler. Toplumsal baskı, sıkılma ve yalnızlık gibi sebepler aslında bu gelişim döneminin karşılanmamasıyla ortaya çıkan bir süreç olabilir.
Neden evlenilir? Bu sorunun cevabını anlamak için evrimsel sürece göz önünde bulundurmamız önemlidir. Türümüzün birlikte yaşamaya karar vermesinin nedeni düşünülenden daha karmaşık olabilir. Kuşların çoğu belli çiftleşme işaretlerine göre birbirlerini seçerler ve seçtikleri eşten ayrılmazlar. Bu onlar için bir doğa yasasıdır ve nedenini bilmeden bu ilişkilerini devam ettirirler.
Biz memelilerde ise durum biraz daha farklıdır. Memelilerin çoğunda çiftleşme kısa bir süreci kapsar ve bu süreçten sonra erkek ve dişi hayvanlar arasında bir bağ kalmaz. Eğer amaç saf üremekse evliliği daha doğrusu çiftlerin hayatlarını birlikte sürdürmelerini gerektirecek bir durum yoktur. İnsanlar üremek için bir araya gelselerdi bu amaca ulaşıldıktan sonra çiftler arasındaki ilişkinin bitmesi beklenirdi. İnsanlarda üreme zamanı belli bir aralığa sıkışmadığı için eş aramaya daha fazla vakit ayırabilirler ve uygun eşleri arayabilirler.
Hayatı biriyle birlikte geçirmek istememizin nedeni çocuk sahibi olmak istememiz değildir.
İnsanların birlikte yaşamalarının nedeni sadece çocuk sahibi olmak olsaydı distopyalarda olduğu gibi tüm doğan çocuklara devletin el koyduğu bir düzene de çok rahat geçilebilirdi. İnsan yavrusu zayıftır ve diğer hayvanların yavrularının aksine kendi başına hayatta kalma imkanı yoktur. Korunmaya muhtaçtır. Korunmaya muhtaç yavru anne ve babanın desteğine ihtiyaç duyar uzun yıllar boyunca. Çocuğun kendine yeter hale gelmesi uzun sürdüğü için de çiftlerin ayrılması bu süre zarfında söz konusu olmazdı.
Tarla fareleri tek eşlidirler çünkü bir eşe karşı salgılanan hormon onlara keyif verir. Bu hormon onları tek eşli yapar. Bu hormonla ilgili yapılan saha deneylerinde hormon arttıkça tek eşlilik olduğu, azaldıkça çok eşliliğe yöneliş olduğu ortaya çıkmış. Benzer bir hormon insanlarda da var yani aslında tek eşlilik veya çok eşlilik biraz da hormonlarla ilgili bir durum gibi görünüyor. Bu hormon kimi insanlarda fazla kimilerinde az. Evlilikten sonraki 4 yılda bu hormonun azaldığıyla ilgilli çalışmalar var. Bu bilgiler Incognito kitabında yer alıyor.
Çocuğun büyüdüğü uzun yıllarda ve öncesinde çiftler arasındaki samimiyet, sevgi ve hoşgörünün artması söz konusudur. Çiftlerin birbirlerine ve çocuğa yaptığı yatırım önemlidir. Çocuk büyüyene kadar ise hatrı sayılır bir zaman geçmiştir ve ortada büyük bir emek vardır. Yine de bu çocuk kendine yeter hale geldikten sonra çiftlerin bir arada kalmalarını açıklayamaz. Anne babaya ihtiyaç duyan yavru bağımsız olduğunda çiftlerin dağılması beklenirdi. Çiftlerin bir arada kalmasının yani evliliği devam ettirmelerinin çok önemli bir sebebi daha vardır.
İbn-i Haldun, “İnsan alışkanlıklarının çocuğudur.” der. Bu cümle o kadar kapsamlıdır ki insan hangi noktaya gelirse gelsin ailede aldığı eğitimin genel yapısını korumaya eğilimlidir. Çocukken ailenin yanında yetiştiğinden büyüdüğünde o psikolojik boşluğu doldurmak için bir aile arayışına girecektir. Bağımsız olana kadar aileyle geçirilen süre o kadar uzundur ki bu bir alışkanlık ve bir alışkanlıktan fazlasıdır. Öznenin kodlarından biri haline gelmiştir aile kavramı ve büyüdüğünde de o kodları arar. Üstelik çocuk bağımsız olana kadar geçirilen sürede de kuvvetli alışkanlıklar oluşmuştur.
“Neden evleniriz?”, ya da “Neden evlenilir?” sorusunun cevabı biraz da bunlar olsa gerek. Neden evlenildiği ile ilgili bu düşünceler elbette bir teoridir. Birçok nedenle verilen bir karardır. Gerçek sebebi daha karmaşık ve mantıktan ziyade biyoloji ile ilgili gibidir. Çünkü neden evlendiğimiz ile ilgili sebepleri sayarken aslında bu sebeplerin çok da geçerli olmadığını fark ederiz. Üstelik yukarıdaki nedenlerin hiçbirine sahip olmayan ama evlenen ve evliliğini devam ettiren çiftler var.
Yorum Ekle