Dünyanın en eski maddesi, 7,5 milyarlık yıldız tozu

Bilim insanları, 1960’ların sonunda dünyaya düşen bir göktaşında buldukları yıldız tozunun 7,5 milyar yıl öncesine ait olduÄŸunu tespit etti. Bu, dünya üzerinde bugüne kadar keÅŸfedilen en eski madde.ABD ve Ä°sviçre’den bir grup bilim insanı, Avustralya’ya 1969 yılında düşen Murchison meteorunun bir bölümünde yer alan güneÅŸ öncesi parçacıkları inceledi ve elde ettikleri sonuçları akademik bir makale olarak yayınladı.Makalenin baÅŸyazarı Chicago Ãœniversitesi’nden Doç. Dr. Philipp Heck, inceledikleri parçacıkları “yıldızlardan gelen katı numuneler ve gerçek yıldız tozu” olarak nitelendirdi.En eski toz parçacıkları, GüneÅŸ Sistemi ortaya çıkmadan çok önce yıldızlarda oluÅŸtu. Yıldızlar öldüğünde, onu oluÅŸturan parçacıklar da patlamayla uzay boÅŸluÄŸuna yayıldı.”GüneÅŸ öncesi parçacık” olarak nitelendirilen bu tozlar, yeni yıldız, gezegen, uydu ve göktaÅŸlarının oluÅŸumunun bir parçası haline geldi.

‘Çürümüş fıstık ezmesi gibi kokuyordu’

8 mikrometre uzunluğunda bir güneş öncesi parçacığın görüntüsü

Makaleye imza atan bir diÄŸer bilim insanı Jennika Greer, yaptıkları çalışmaya göktaşının üzerindeki parçaları toza çevirerek baÅŸladıklarını söyledi.Greer, “Tüm parçalar ayrıştırıldıktan sonra ortaya sert yapısı olan, macuna benzer bir ÅŸey çıktı. Çürümüş fıstık ezmesi gibi kokuyordu” dedi.Bilim insanları daha sonra bu macunumsu maddeyi asitte eritti ve geriye sadece yıldız tozu kaldı.Doç. Dr. Heck yaptıkları iÅŸlemi “iÄŸneyi bulmak için samanlığı yakmak” olarak tanımladı.Bilim insanları, buldukları yıldız tozunun yaşını tespit etmek için uzay boÅŸluÄŸunda ne kadar uzun süre kozmik ışınlara maruz kaldığını incelemeye baÅŸladı.Kozmik ışınlar, baÅŸka maddelerle de çarpışarak yeni elementler oluÅŸturabiliyor. Ne kadar uzun süre bu etkiye maruz kalırlarsa, o kadar çok yeni elementler ortaya çıkıyor.Böylece, bilim insanları buldukları yıldız tozunun üzerindeki elementleri inceleyerek, yaşının 7,5 milyar yıl olduÄŸunu tespit etti.Bugüne kadar bulunan bu tarz parçacıkların yaşı genellikle 4,6 ile 4,9 milyar yıl aralığında çıkıyordu. GüneÅŸ, 4,6 milyar; Yerküre de 4,5 milyar yıl önce oluÅŸtu.