Bal覺klar覺n etindeki V eklindeki doku bal覺klar覺n ekli ve cinsine g繹re hi癟 deimiyor. Bunun bir癟ok t羹rde kas oluumundan kaynakland覺覺 biliniyor olsa da b繹ylesi benzer bir V eklinin nas覺l ortaya 癟覺kt覺覺 bilim insanlar覺n覺n ilgisini 癟ekti.
Singapur Ulusal niversitesi (NUS) Mekanobiyoloji Enstit羹s羹nden bir arat覺rma ekibi, bal覺klar覺n y羹zme kaslar覺ndaki bu V (evron) yap覺y覺 (ton bal覺覺 veya somon etine bakt覺覺n覺zda g繹rd羹羹n羹z desen) incelemeye karar verdi. al覺mada, bal覺覺n g繹vdesinin b羹y羹k k覺sm覺n覺 oluturan myotom (omurilik sinir k繹klerine bal覺 kas grubu) 羹zerine odaklan覺ld覺. Bu kaslar, bal覺覺n saa-sola y羹zme hareketini sal覺yor; evron yap覺n覺n ise y羹zme etkinliini (verimini) y羹kselttii d羹羹n羹l羹yor.
Ekip, bu eklin yaln覺zca genetik y繹nergeler ve biyokimyasal yollar sonucunda meydana gelmediini; doru bir ekilde olumas覺 i癟in fiziksel g羹c羹n gerekli olduunu da ortaya 癟覺kard覺.
BALIK KASLARI, SRTNME VE BASKI ILE EKILLENIYOR evron yap覺 yaln覺zca somon veya orkinos gibi bal覺klarda deil; zebra bal覺覺 gibi dier bal覺klarda ve semender ve kurbaa gibi baz覺 anfibilerin geliim evresinde de kar覺m覺za 癟覺k覺yor. V ekli 繹ncelikle, iskelet kaslar覺n覺 oluturan myotomun yap覺ta覺 olan somilerde beliriyor. Somitler, bal覺k geliiminin ilk birka癟 g羹n羹nde oluuyor. Zebra bal覺覺 embriyosunun myotomunda evron oluumunu arat覺ran ekip, ilk s羹re癟te myotom segmentlerinin k羹bik yap覺da olduunu g繹zlemledi. Ancak 5 saatlik bir s羹renin sonunda bu yap覺 deforme olarak sivri bir V eklini ald覺.
Bu deformasyonun nas覺l ger癟ekletiini incelemek i癟in arat覺rmac覺lar farkl覺 teknikleri bir araya getirdiler: ncelikle gelimekte olan zebra bal覺覺 myotomu tek h羹cre 癟繹z羹n羹rl羹羹nde g繹r羹nt羹lendi; daha sonra bu g繹r羹nt羹 nicel olarak analiz edildi ve elde edilen veriler biyofizik modellere aktar覺ld覺. Yap覺lan deneylerin ve teorik 癟al覺malar覺n 覺覺覺nda arat覺rmac覺lar, bal覺k geliimi s覺ras覺nda evron oluumunu y繹nlendirdiini d羹羹nd羹kleri baz覺 fiziksel mekanizmalar覺 繹yle tan覺mlad覺lar: ncelikle; gelimekte olan myotomlar fiziksel olarak (n繹ral t羹p, notokorda, deri ve ventral dokular gibi) dier embriyonik dokulara bal覺. Bu farkl覺 dokularla olan balant覺n覺n g羹c羹, myotom oluumunun evrelerinde de farkl覺l覺k g繹steriyor. Dolay覺s覺yla doku boyunca farkl覺 s羹rt羹nme kuvvetleri meydana geliyor.
Gelimekte olan myotomun yan b繹lgelerinde -merkeze g繹re- daha fazla s羹rt羹nme ger癟ekleiyor. Yeni segmentler myotomu ileri ittik癟e myotom dokusu k覺sa bir U eklini al覺yor. 襤kincil olarak; myotoma d繹n羹ecek b繹lgedeki h羹creler, kas ipliklerini olurtururken uzamaya bal覺yor. Arat覺rmac覺lar, bu d繹n羹羹m s羹recinin somit dokusunda belirli y繹nlerde aktif, asimetrik bir kuvvet oluturduunu; b繹ylece U eklinin sivrilerek V eklinde evrona d繹n羹t羹羹n羹 d羹羹n羹yorlar. Son olarak; myotoma d繹n羹ecek h羹crelerin dizilimi ile yeni evron ekli sabit hale geliyor.
ORGAN OLUUMUNU DEIFRE EDEN IPULARI Geliim s覺ras覺nda meydana gelen biyolojik s羹re癟leri tan覺mlamak i癟in fizik prensiplerini kullanan teorik fizik癟i Prof. Saunders, Bu 癟al覺ma, h羹cre morfolojisi ve mekanik etkileimler aras覺nda doru bir denge kurman覺n, geliim s覺ras覺nda karma覺k yap覺lar olumas覺na ne kadar 繹nemli bir katk覺 salad覺覺n覺 g繹steriyor diyor: G繹zlemlediimiz prensiplerin dier organlar覺n ekillenmesinde de ge癟erli olup olmad覺覺n覺 g繹rmek i癟in sab覺rs覺zlan覺yoruz. Bir organizmadaki her g繹rsel 繹zellii genetik etkilere balamak s覺k kar覺la覺lan bir durum. Bu 癟al覺ma sayesinde Singapur niversitesi arat覺rmac覺lar覺, zaman ve ortama bal覺 olarak deien biyofiziksel kuvvetlerin, bir organizman覺n eklini belirlemekte ne kadar b羹y羹k rol oynad覺覺n覺 g繹stermi oldular.
Yorum Ekle