Tavuklar覺n H覺zland覺r覺lm覺 Evrimi: 襤nsanlar覺n kaynak kullan覺m覺 ve yiyecek t羹ketiminde son y覺llarda sergiledikleri k繹kl羹 deiiklikler D羹nyan覺n biyosferini b羹y羹k 繹l癟羹de etkiledi. Bu nedenle insan eliyle yarat覺ld覺覺 ileri s羹r羹len son jeolojik d繹nemin (antroposen) en belirgin kan覺t覺n覺n tavuk olabilecei belirtiliyor. 羹nk羹 bug羹ne dek hi癟bir t羹r, tavuk kadar h覺zl覺 ve belirgin bir deiim ge癟irmemiti.
Tavuklar, g繹zlerimizin 繹n羹nde evrimleiyorlar ve son 60 y覺ldaki deiimleri, bunun en net ispat覺. 2014 y覺l覺 i癟erisinde Poultry Science dergisinde yay覺mlanan bir arat覺rmada, son 60 sene i癟erisindeki 3 ayr覺 y覺lda, ayn覺 癟iftlikte 羹retilen, ayn覺 tavuk soy hatt覺ndan, tamamen ayn覺 yemlerle beslenmi ve tamamen ayn覺 yataki 3 tavuk soy hatt覺 incelenmitir. Bu inceleme sonucunda, tavuklar覺n bir癟ok farkl覺 fiziksel 繹zellik bak覺m覺ndan insanlar taraf覺ndan se癟ildii ve bu se癟ilim bask覺s覺 alt覺nda tavuklar覺n fiziksel 繹zelliklerinin giderek farkl覺lat覺覺 g繹sterilmitir.
Tavuun son y覺llarda ge癟irdii k繹kl羹 deiim ileride 癟evremizdeki biyolojik deiikliklerin kan覺t覺 olarak deerlendirilecek.
Arat覺rmada, eti i癟in yetitirilen broi tavuklar覺n覺n kemikleri, Roma d繹neminden artakalan tavuk kemikleri ile kar覺lat覺r覺ld覺. Bug羹n d羹nyada say覺lar覺 23 milyar覺 bulan canl覺 tavuklar, iskeleti, kemik kimyas覺 ve genetii bak覺m覺ndan atalar覺ndan belirgin bi癟imde farkl覺. Son 50-70 y覺l i癟inde bir tavuun biyok羹tlesi tam 5 kat覺na 癟覺kt覺.
Arat覺rma sonu癟lar覺na g繹re 1957-2005 y覺llar覺 aras覺nda gen癟 tavuklar覺n (pili癟lerin) ald覺klar覺 besini ete d繹n羹t羹rme verimlilii %50 oran覺nda azal覺rken, v羹cut b羹y羹kl羹kleri %400 oran覺nda artt覺. Hayvanlardaki pectoralis major kas b羹y羹me potansiyeli erkeklerde %79, diilerde %85 oran覺nda artarken, uygulanan genetik se癟ilim bask覺s覺 nedeniyle kar覺n ya oran覺 azald覺. Ayn覺 zaman zarf覺nda, yine se癟ilim bask覺s覺 nedeniyle pectoralis minor kaslar覺 erkeklerde %30, diilerde %37 oran覺nda irileti.
1950li y覺llarda daha iri tavuklar yetitirmek i癟in Gelecein Tavuk Program覺 ad覺 verilen bir proje balat覺ld覺. O tarihten sonra eti i癟in beslenen tavuk radikal bir deiim ge癟irdi ve sonu癟ta k羹tlesi atalar覺na oranla 5 misli artt覺. Tavuklar imdi entegre 羹retim tesislerinde s覺cakl覺覺, nemi ve 覺覺覺 kontroll羹 ortamlarda 羹retiliyor, 5-7 haftal覺k olunca kesimhaneye g繹nderiliyor. Kald覺 ki daha uzun yaamalar覺na izin verildiinde, k覺sa s羹rede 繹l羹yorlar, zira bacak ve g繹羹s kas dokusundaki a覺r覺 b羹y羹me, kalp ve akcier gibi i癟 organlar覺n覺n gelimesine engel oluyor. Ayr覺ca bu t羹r羹n insan m羹dahalesi olmadan yaamas覺 imk璽ns覺z.
Bennett, ‘modern 癟iftlik tavuklar覺n覺n atalar覺ndan ve vahi akrabalar覺ndan tan覺nmaz halde geldiini’ s繹ylerken, ‘g羹n羹m羹z tavuklar覺n覺n heybetli iskelet yap覺s覺na, farkl覺 kimyasal nitelikte kemiklere, genetik farkl覺l覺a sahip olduunu’ belirtti.
Makalenin 繹zet k覺sm覺n覺n son c羹mleleri 繹yle s繹yl羹yor:
() 50 y覺l覺 ak覺n s羹redir yap覺lan ticari niteliksel genetik se癟ilim bask覺s覺 sayesinde arzulanan faydal覺 deiimlere ula覺labildi. Aslen arzulanmayan, dii-erkek aras覺 g繹r羹n羹m farkl覺l覺覺ndaki (cinsel 癟iftbi癟imlilikteki) art覺覺n da muhtemelen olumsuz bir sonucu olmad覺. Buna ramen, gelecekteki se癟ilim programlar覺nda kas-iskelet sistemi, savunma sistemi fonksiyonu ve ebeveyn stok y繹netimi gibi konulara daha dikkatle yaklamak gerekebilir.
G繹z羹m羹z羹n 繹n羹nde bile olsa, hi癟 deimiyormu gibi g繹z羹ken 繹zellikler, kademeli bir ekilde ve 癟ok yava bir bi癟imde deiir. Bu kademeli deiim, uzun y覺llar i癟inde birikerek t羹re bambaka nitelikler kazand覺r覺r.
Yorum Ekle